Celem artykułu jest wskazanie makroekonomicznych uwarunkowań dynamiki wynagrodzeń i emerytur w Polsce w latach 2010–2017 wraz z prognozą studialną do 2025 r. Źródłem danych są rachunki narodowe, statystyka ludności, statystyka świadczeń emerytalnych i prognoza demograficzna Głównego Urzędu Statystycznego na lata 2008– 2035. Demograficzne starzenie się społeczeństwa powoduje narastanie problemu podziału bieżącego strumienia dóbr i usług wytwarzanych w procesie gospodarczym. Możliwości w tym zakresie są zdeterminowane relacjami dynamiki liczebności pracujących i emerytów oraz dynamiki wolumenu dochodu narodowego. Wynikające stąd zależności można opisać za pomocą autorskiego modelu międzypokoleniowej redystrybucji dochodów (MMRD).
Tendencje obserwowane w Polsce dowiodły, że dynamika wzrostu wolumenu PKB w badanym okresie zapewniała makroekonomiczny warunek równowagi w procesie kształtowania się wynagrodzeń i emerytur – wzrost PKB był większy niż wynagrodzeń i emerytur. Wykonane szacunki wskazują zarazem na konieczność utrzymania wysokiego tempa wzrostu PKB i produktywności na poziomie ok. 3,6% rocznie, co oznacza wzrost wolumenu PKB o ponad 40% w 2025 r. w porównaniu z rokiem 2015.
Przedstawiony model międzypokoleniowej redystrybucji dochodów pozwolił także wskazać sedno problemu publicznych transferów międzypokoleniowych, które w państwie traktowanym jako dobro wspólne należy pojmować jako wierzytelności emerytów, a ich spłacanie powinno zapewniać godziwy poziom życia ludziom starszym.
pracujący, emeryci, wynagrodzenia, emerytury, PKB, produktywność, model międzypokoleniowej redystrybucji dochodów
J11, E24
Anacka, M., Janicka, A. (2018). Prognoza ludności Polski na podstawie ekonometrycznej prognozy strumieni migracyjnych. Wiadomości Statystyczne, (8), 5–27.
Branson, W. H. (1989). Macroeconomic. Theory and Policy. Third Edition. New York: Harper & Row.
Górny, A. (2017). All circular but different. Variation in patterns of Ukraine-to-Poland migration. Population, Space and Place, 23(8), 1–10. DOI: 10.1002/psp.2074.
GUS. (2009). Prognoza ludności na lata 2008–2035. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
GUS. (2018). Rocznik Statystyczny 2018. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Kurkiewicz, J. (red.). (2007). Ludzie starsi w rodzinie i społeczeństwie. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Légaré, J. (2006). Economic, Social, and Cultural Consequences of the Aging of the Population. W: G. Caselli, J. Vallin, G. Wunsch (red.), Demography: Analysis and synthesis, 3 (s. 327–336). London, New York, Tokyo: Elsevier.
Ochocki, A. (2008). Intergenerational Income Transfer Model. Statistics in Transition new series, 9(3), 561–570.
Ochocki, A. (2012). Redystrybucja dochodów w perspektywie starzenia się ludności Polski. W: A. Rączaszek (red.), Demograficzne uwarunkowania rozwoju gospodarczego, Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe nr 103 (s. 9–16). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego.
Piketty, T. (2015). Ekonomia nierówności. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
Rosset, E. (1967). Ludzie starzy. Studium demograficzne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Sauvy, A. (1963). Théorie générale de la population, vol. I i II. Paris: Presses Universitaires de France.
Schoenmaeckers, R. C., Vanderleyden, L. (2005). Intergenerational Solidarity, the Elderly and Ageing: Main Results. Studia Demograficzne, 2(148), 100–113.
